AA
İlk Türk astronot Alper Gezeravcı, misyonunu tamamlayarak dünyaya geri döndü.
Şu anda ABD’de karantinada bulunan Gezeravcı’nın Türkiye’ye de dönmesi merakla bekleniyor.
Gezeravcı, uzaya çıkan birinci Türk astronot olmasının dışında uzayda bulunduğu müddet içinde deneyler yaparak da bilimsel çalışmalar yürüttü.
Toplam 13 deneye imza atan Gezeravcı’nın çalışmalarının bir kısmı tamamlandı, bir kısmı Türkiye’ye geldiğinde kendi üzerinde yapılacak araştırmalarla tamamlanacak ve bir kısmı da daha sonra uzay istasyonundan gelen astronotların beraberinde getirilerek Türkiye’ye gönderilecek.
Gezeravcı’nın heybesinde neler var?
insanları “Türkiye’nin birinci uzay yolcusunun dönüşünde heybesinde neler var?” sorusunu kıymetlendirdi.
“Uluslararası Uzay İstasyonu, insanlığın uzaya yolladığı bir sığınak”
Bu hususta ODTÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. M. Bilge Demirköz ve araştırmacı Egecan Karadöller, Türkiye’nin birinci uzay yolcusu Alper Gezeravcı’nın dönüşü vesilesiyle seyahatin Türkiye’nin uzay çalışmalarına katkısını şöyle anlattı:
Uzay; içinde olduğumuz o büyük boşluk. Karanlık “kadifede birkaç yaldız zerresi” dışında, ışıksız, soğuk ve cansız. Hayatın yeşerememesi için radyasyon, yüksek vakum ve düşük sıcaklık üzere birçok elverişsiz şartı barındıran o ortam. Neredeyse her gece üzerimizden, yüksekten uçan göçmen kuşların suratına misal manzarada geçen Milletlerarası Uzay İstasyonu ise insanlığın uzaya yolladığı bir sığınak. 270’ten fazla uzay elçisinin ziyaret ettiği bu ömür kovuğu, 25 yıldan beri hayatı uzayda yeşertiyor ve Dünya’mızın sandığımızdan daha özel olduğunu ortaya koymamıza yardımcı oluyor.
Yapılan deneylerin Türkiye’deki uzay çalışmalarına katkısı değerlendirildi
Uluslararası Uzay İstasyonu 15 ülkenin iştirakinde, 150 milyar doları aşan bütçesiyle devasa bir milletlerarası işbirliği projesi. Biz de Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Uzay ve Hızlandırıcı Teknolojiler Uygulama ve Araştırma Merkezi (İVMER) olarak istasyondaki Alfa Manyetik Spektrometresi (AMS) deneyinde, karanlık hususun parçacık tabiatını araştıran takımın kesimiyiz. Ekonomik olarak bu derece büyük bir yatırımın salt münasebeti ise yalnızca küçük Dünya’mız etrafındaki kainatı daha yeterli anlamak olamaz doğal ki.
Gıda destekleri NASA’nın çalışmasının ürünü
Örneğin, Amerika Birleşik Devletleri Havacılık ve Uzay Ajansının (NASA) astronotları beslemek için yaptığı çalışmalar sayesinde keşfedilen besin destekleri, anne sütüne erişimi olmayan milyonlarca bebeğin hayata tutunmasını sağladı bile.
“İnsanlı uzay programı için kritik bir bilgi birikimi sağlandı”
Bilim insanları, Alper Gezeravcı’nın Cumhuriyeti’nin birinci uzay yolcusu olduğunu belirterek, bu uçuş ve devamı niteliğindeki misyonların, ilerideki beşerli uzay programı için kritik bir bilgi birikimi transferi sağlayacağını lisana getirerek şu bilgileri verdi:
Ayrıca uzaya ulusal erişim için fırlatma ve uzay araçlarının ve ömür dayanak ünitelerinin yerli olarak geliştirilmesi, ülkemizin uzay serüveninin tamamlayıcı etkenleri olacak.
“Deneyler heyecan verici”
Bu açıdan ROKETSAN ve Delta V’nin teşebbüsleri çok kıymetli. Alper Gezeravcı’nın uzayda yaptığı 13 deneyin data tahlilinin onları tasarlayan enstitü, merkez ve üniversiteler tarafından yapılması ve makale olarak memleketler arası akademik yayınlara dönüşecek olması da epeyce heyecan verici.
“Yerli uzay altyapımız çok daha süratli oluşturacak”
Uzay elçilerimiz Alper Gezeravcı ve Tuva Cihangir Atasever’in aldığı her eğitim, deneyim ettikleri her test ve her uçuş Türkiye Cumhuriyeti’nin uzay seyahatinde kritik. Onların deneyimlerinden yararlanacak bilim insanlarımız ve mühendislerimiz yerli uzay altyapımızı çok daha süratli oluşturacaklar. Pekala nedir bu edinmemiz gereken deneyimler?
İnsanlı uçuşta dikkat edilmesi gereken basınçlı sistemler için tedbirler, uzayda tehlikeli unsurların idaresi, yedek sistemler ve devreye alma prosedürleri, acil durum ya da kriz tahlilleri, rastgele bir aygıt tasarlanırken dikkat edilen fizikî form yahut esirgeyici kap üzere ayrıntılar, teknik takımların irtibatı, uzay ile bağlantı, alet ve edevatlar. Tüm bunlar birinci başta kulağa kitaptan öğrenilebilir yahut öngörülebilir gelse de insan hayatı kelam konusu olduğunda bu riskli vazifeler kritik değere sahiptir.
Ek olarak yerli bilgi birikiminin oluşması için gerektiğinde uzayda öncü devletlerin yaptığı çalışmaların özgünlüğüne bakılmadan tekrarlanması da gerekebilir. Alper Gezeravcı’nın uzayda yaptığı çalışma ve deneylerin hepsi bu nedenle değer taşıyor.
“İstikbal göklerdedir…”
Bilim, yalnızca bir tezi deneyle test etmek değil, o deneyi yaparken, geliştirdiğimiz ve yönettiğimiz süreçten öğrenebileceklerimiz ile doğayı faydamıza işletmek için gösterilen uğraşın bütünüdür. 10 yıl içinde 100 bini aşması beklenen uydu sayısı ile Dünya’da en süratli büyüyen ekonomik dal olan uydu alanında, ülkemizin “muasır medeniyetler seviyesine” erişmesine vesile olarak, Atatürk’ün betimlediği üzere uzaya bir kıvılcım olarak giden Alper Gezeravcı’nın bir alev olarak ülkemize geri dönmesini bugün heyecanla bekliyoruz.
Haber Kaynağı: Anadolu Ajansı (AA)
News
